Imaxinemos, agora, que o estado é unha persona. E preguntémoslle, “Oia, ten vostede algún plan para impedir, a medio prazo, a despoboación de Soria, Lugo, Huesca, etc.?” Evidentemente, non. E para redistribuír a marmelada da riqueza pola tostada de todo o territorio español? Tampouco. E para reindustrializar España, poñamos, en 15 anos, de xeito que a xente nova non emigre? Ou, por acaso, para frear o deterioro do estado social? E así poderíamos seguir…
…
Tamén estamos diante dun estado fallido cando en certos territorios —p. ex., nalgunhas áreas de Colombia ou México, que noutros aspectos son auténticos estados— sentimos que “é como se non houbera estado”. Na España non hai territorios, pero si materias nas que é case como se non houbera estado porque non implica gran diferenza, ben pola súa incapacidade (defensa), ben por consentir (Bolonia, políticas europeas anti-crises)…